Prijedorčanka Milica Končar stekla je master diplomu iz cirkularne ekonomije na Univerzitetu u Edinburgu u Škotskoj i vratila se u rodni kraj gdje traži priliku da se posveti ovoj, potpuno novoj interdisciplinarnoj oblasti kojoj je cilj da proizvodne procese što više uravnotežiti s očuvanjem životne sredine.
Cirkularna ekonomija teži odvajanju ekonomske aktivnosti od potrošnje ograničenih resursa, kao i eliminisanju otpada iz sistema.
Počiva na tri principa – da održi materijale i proizvode u upotrebi što je duže moguće, da smanjuje otpad i zagađenje i da obnavlja prirodne sisteme.
– Pošto je to novi pojam i nisam znala mnogo o tome, počela sam da tražim master studij gdje bih mogla da naučim o teoriji i praksi. Malo je takvih mastera u Evropi. Tek 2023. godine je otvoren prvi, u Edinburgu, gdje sam uspjela da se upišem u prvu generaciju – ispričala je Srni Končareva.
Mlada Prijedorčanka dobila je veoma kompetitivnu Ševening stipendiju, što joj je omogućilo da studira u Velikoj Britaniji.
Ševening stipendiju dodjeljuje britanska vlada već 40 godina. Pravo na nju ostvarilo je oko 60.000 studenata širom svijeta, a stopa prolaza je dva do tri odsto od ukupnog broja prijava. Končareva je rekla da joj je plan da iskoristi stečeno znanje, da radi na razvoju cirkularne ekonomije.
– Želja mi je i da budem aktivan član unapređenja sistema upravljanja otpadom u BiH koje je neophodno, budući da je sistem zastario, loš i davno prevaziđen, a otpada je previše, te je ogroman prostor za poboljšanja – istakla je Milica.
Ona je rekla da voli prirodu i da je to razlog zašto je nakon prijedorske gimnazije završila biologiju na Prirodno-matematičkom fakultetu u Banjaluci, a potom tri i po godine radila u banjalučkom Centru za životnu sredinu.
– Od radnih pobjeda istakla bih rad sa lokalnim zajednicima gdje su bila planirana postrojenja za spaljivanje otpada. Uspjeli smo da spriječimo četiri takva mini-postrojenja u manjim mjestima koja zavise od poljoprivrede i gdje bi se otpad za spaljivanje morao uvoziti – naglasila je Milica.
Ona je istakla da ju je istraživanje o načinima upravljanja otpadom dovelo do cirkularne ekonomije koja gleda da se čitav sistem zaokruži, da se efikasnije i pametnije koriste i materijali – da bi se manje i bacali, kao i energija – da bi se manje eksploatisala.
– Koliko god da se radi oko upravljanja otpadom, to je u našem okruženju najčešće “gašenje požara”, i, figurativno, ali i doslovno, jer deponije često gore i prave ekološku katastrofu. To mi je bio podsticaj da istražujem šta je iza problema i koja su moguća rješenja – navela je Končareva.
Kozarski/Agencije
